Οι συχνότεροι τραυματισμοί στην Πετοσφαίριση

Η πετοσφαίριση (volleyball) είναι ένα άθλημα το οποίο περιλαμβάνει άλματα και προσγειώσεις, απότομες μετακινήσεις κι αλλαγές κατεύθυνσης, πτώσεις στο έδαφος και χτυπήματα της μπάλας από μεγάλο ύψος, επιβαρύνοντας πολλαπλές αρθρώσεις και μυϊκές ομάδες των αθλητών. Παράλληλα απαιτεί υψηλή τεχνική, ευστροφία και τακτική.

Τα παραπάνω σε συνδυασμό πάντα με τη σωστή εκμάθηση της τεχνικής του αθλήματος προλαμβάνουν σε σημαντικό βαθμό τους τραυματισμούς και παρέχουν στον αθλητή/τρια της πετοσφαίρισης την ευχαρίστηση να απολαμβάνει το αγαπημένο του άθλημα σε οποιοδήποτε επίπεδο κι αν το ασκεί, ερασιτεχνικό ή επαγγελματικό.

Οι κυριότεροι τραυματισμοί μπορούν να διαχωριστούν σε οξείες κακώσεις και στα σύνδρομα υπέρχρησης – υπερεπιβάρυνσης.

Στις οξείες κακώσεις κατατάσσονται :

1. Κακώσεις της ποδοκνημικής άρθρωσης, με το διάστρεμμα να αποτελεί σαφώς το συχνότερο τραυματισμό στο άθλημα. Προκαλείται συχνότατα κατόπιν προσγείωσης πάνω σε πόδι συμπαίκτη ή αντιπάλου. Σε κάκωση εντός 6μήνου αυξάνει 9,8 φορές ο κίνδυνος να συμβεί νέο διάστρεμμα (Bahr 1997). Για το λόγο αυτό απαιτείται η χρήση προστατευτικού νάρθηκα 6-12 μήνες μετά τον τραυματισμό.

2. Ρήξη του αχίλλειου τένοντα.

Χρόνιες ή υποτροπιάζουσες τενοντίτιδες, επανειλημμένες εγχύσεις κορτιζόνης στον τένοντα και η βράχυνση των μυών της γαστροκνημίας ευνοούν τον συγκεκριμένο τραυματισμό. Συχνότερα συμβαίνει σε αθλητές με ελλειπή προετοιμασία – ενδυνάμωση και ηλικία άνω των 35-40 ετών.

3. Κακώσεις του γόνατος.

6-8% των τραυματισμών στην πετοσφαίριση αφορούν την άρθρωση του γόνατος. Πέρα από τις κακώσεις των μηνίσκων και του έσω πλάγιου συνδέσμου, κυριότερος τραυματισμός είναι η ρήξη του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου του γόνατος. Μηχανισμός κάκωσης η κακή, εκτός ισορροπίας προσγείωση στο ένα πόδι. Συμβαίνει πολύ πιο συχνά στις γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες, απαιτεί συνήθως χειρουργική αποκατάσταση για την επάνοδο στην αγωνιστική δραστηριότητα σε χρονικό διάστημα όχι μικρότερο των 6 μηνών.

4. Κακώσεις των δακτύλων.

Κυρίως συμβαίνουν στο μπλοκ. Κακός συγχρονισμός στο άλμα, κακή τοποθέτηση των χεριών και οι μεγάλες ταχύτητες της μπάλας προδιαθέτουν σε τραυματισμούς των δακτύλων. Πολύ συχνά χρησιμοποιείται η επίδεση με tape για προστασία των αρθρώσεων ή και επίδεση του δακτύλου με το διπλανό.

5. Κακώσεις φλεβών – αρτηριών.

Αρκετά σπάνιες, αν και περιγράφονται αποφράξεις φλεβών και των δακτυλικών αρτηριών μετά από χτύπημα της μπάλας σε αθλητές υψηλού επιπέδου (Schmeing 1998). Έχουν αναφερθεί, επίσης, θρόμβωση της υποκλείδιας (Treat et al. 2004) και της κεφαλικής φλέβας ( η κεφαλική φλέβα είναι επιφανειακή φλέβα στην πρόσθια έξω επιφάνεια του βραχίονα ).

Στα σύνδρομα υπέρχρησης στην πετοσφαίριση κατατάσσονται οι παρακάτω παθήσεις:

1. Κατάγματα κόπωσης ( stress fractures ).

Οι συνεχόμενες υψηλές επιβαρύνσεις στα άλματα αποτελούν για τον αξονικό σκελετό ένα σημαντικό ερέθισμα. Κατάγματα κόπωσης παρατηρούνται σε ποσοστό 1,9% (Iwamoto and Takeda 2003) με συχνότερη εντόπιση στην κνήμη και τα μετατάρσια.

2. Αχιλλοδυνία. Αίτια αποτελούν οι υψηλές επιβαρύνσεις των αλμάτων, τα ακατάλληλα αθλητικά υποδήματα, παθήσεις του άκρου πόδα (π.χ. βλαισο-πλατυποδία) και ρίκνωση των μυών της γαστροκνημίας. Στους βολλεϋμπολίστες είναι αρκετά συχνές οι ενοχλήσεις στον αχίλλειο τένοντα.

3. Το ¨γόνατο του άλτη¨ ή τενοντοπάθεια του επιγονατιδικού τένοντα.

Παρατηρείται σε ποσοστό έως και 20% σε αθλητές αλμάτων. Πόνος εντοπιζόμενος στον κάτω πόλο της επιγονατίδας οφειλόμενος συχνότερα σε εκφυλιστικής, παρά φλεγμονώδους, αιτιολογίας αλλοιώσεις – μικρορήξεις του επιγονατιδικού τένοντα. Παράγοντες προδιαθετικοί της εμφάνισης του συνδρόμου είναι το βάρος σώματος, το ύψος των αλμάτων και η διάρκεια της προπόνησης δύναμης ( Lian et al.2003). Επίσης, φαίνεται να παίζει ρόλο η μυϊκή ανισορροπία μεταξύ καμπτήρων και εκτεινόντων μυών του γόνατος, με τη δύναμη των καμπτήρων να υπολείπεται. Αν τα συντηρητικά μέτρα θεραπείας αποτύχουν απαιτείται χειρουργική αντιμετώπιση.

4. Ασύμμετρη επιβάρυνση της σπονδυλικής στήλης.

Η αυξημένη λόρδωση της οσφυϊκής μοίρας της ΣΣ σε συνδυασμό με την πλάγια κάμψη και στροφή της κατά τη φάση του λεγόμενου ¨οπλίσματος¨ πριν το χτύπημα της μπάλας, ακολουθείται από αυξημένη κύφωση μετά. Το κινητικό αυτό πρότυπο ευθύνεται για χαρακτηριστικές αλλαγές που παρατηρούνται σε πολλούς παίκτες, όπως η αυξημένη κύφωση στη θωρακική μοίρα της ΣΣ και πτώση του ώμου του επικρατούντος άνω άκρου (Dalichau – Scheele 2002).

Επιβάλλεται σχεδιασμός και τακτική εφαρμογή προπονητικού προγράμματος ενίσχυσης και σταθεροποίησης της ΣΣ, καθώς μελέτες δείχνουν αυξημένα ποσοστά εκφυλιστικών αλλοιώσεων των μεσοσπονδύλιων δίσκων και των αρθρικών αποφύσεων.

5. Σύνδρομο πρόσκρουσης του ώμου ή υπακρωμιακής προστριβής. Η άρθρωση του ώμου είναι από τις συχνότερα προσβαλλόμενες από χρόνια σύνδρομα επιβάρυνσης στην πετοσφαίριση. Σχεδόν 50% των αθλητών αναφέρουν χρόνιο πόνο στον ώμο (Wang et al. 2001). Συχνές αιτίες αποτελούν οι μυϊκές ανισορροπίες ειδικότερα του στροφικού πετάλου του ώμου (Wang and Cochrane 2001).

6. Μεμονωμένη ατροφία του υπακάνθιου μυός (M.Infraspinatus). Πρόκειται για πάθηση χαρακτηριστική της πετοσφαίρισης που οφείλεται σε συμπιεστική νευροπάθεια του υπερπλάτιου νεύρου. Αιτιολογικά αναφέρονται ανατομικές παραλλαγές στην πορεία του νεύρου, κύστεις και μυϊκή αστάθεια της ωμικής ζώνης που οδηγεί σε υπερκινητικότητα. Η θεραπεία είναι χειρουργική. Σε καθυστερημένη διάγνωση ή χειρουργική αντιμετώπιση μπορεί να προκληθεί πλήρης ατροφία του μυός και οι προσβληθέντες παίκτες αναπτύσσουν συνδ. υπακρωμιακής προστριβής μιας κι ένας σημαντικός μυς για τη σταθερότητα του ώμου εκλείπει.

Εν κατακλείδει στους αθλητές/ριες της πετοσφαίρισης απαιτείται κυρίως προσοχή κι επιβάλλεται να δίνεται έμφαση στην πρόληψη των τραυματισμών σε 4 ανατομικές περιοχές:

• Στην ποδοκνημική
• Στο γόνατο
• Στη σπονδυλική στήλη
• Στον ώμο

Η πρόληψη μπορεί να επιτευχθεί μέσα από προπονητικά προγράμματα τα οποία εφαρμόζονται κυρίως στην περίοδο της προετοιμασίας και το αποτέλεσμά τους διατηρείται με λιγότερες συνεδρίες στην αγωνιστική περίοδο.

Αυτά πρέπει να περιλαμβάνουν, πέρα από ενδυνάμωση των ανωτέρω ανατομικών περιοχών, ασκήσεις ισορροπίας και σταθεροποίησης , πλειομετρικές ασκήσεις, ασκήσεις ενδυνάμωσης των μυών του ισχίου και της λεκάνης και αντιμετώπιση των όποιων μυϊκών δυσαρμονιών.

Τα παραπάνω σε συνδυασμό πάντα με τη σωστή εκμάθηση της τεχνικής του αθλήματος προλαμβάνουν σε σημαντικό βαθμό τους τραυματισμούς και παρέχουν στον αθλητή/τρια της πετοσφαίρισης την ευχαρίστηση να απολαμβάνει το αγαπημένο του άθλημα σε οποιοδήποτε επίπεδο κι αν το ασκεί, ερασιτεχνικό ή επαγγελματικό.

Πηγή : www.vollenewsthessalia.com